سرامیک و نسوز

دیرگدازها (Refractories) به موادی اطلاق می‌گردد که در دماهای بیش از 1000 درجه سانتیگراد و دارای مقاومتهای حرارتی ، مکانیکی ، شیمیایی و سایشی باشند. عناصر دارای خاصیت دیرگدازی عبارتند از آلومینیوم (Al) ، سیلیسیم (Si) ، منیزیم (Mg) ، کلسیم (Ca) ، کروم (Cr) ، زیرکونیوم (Zr) ، بریلیوم (Br) ، سزیم (Ce) ، تانتانیوم (Ta) ، لانتانیوم (La) و توریم (Th).

 1

 عناصر فوق به صورت ترکیب در ساختمان کانیها یافت می‌شوند. مهمترین مصرف دیرگدازها در صنایع فولاد است. تمامی صنایعی که با حرارت بالاتر از 1000 درجه فارنهایت ( 538 درجه سانتیگراد ) سر و کار دارند، مانند صنایع ذوب آهن ، فولاد ، ذوب کانیهای فلزی ، سیمان ، آهک پزی ، صنایع پتروشیمی ، صنایع سرامیک و شیشه سازی ، ذوب و ریخته گریها به مواد دیرگداز احتیاج دارند. از این رو می‌توان گفت که دیرگدازها ، از جمله موادی هستند که استفاده صحیح از آنها امری اجتناب ناپذیر است.

2

کاربرد صنعتی دیرگدازها

 صنایع متعددی در فرآیند تولید خود نیازمند استفاده از مواد دیرگدازند، که در زیر به بخشی از آن ها اشاره می شود:

  • صنایع آهن و فولاد
  • صنایع فلزات غیر آهنی (مس، آلومینیم، سرب، روی و ...)
  • صنایع شیشه
  • صنایع گاز
  • صنایع نیروگاهی و توربین های گازی
  • صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
  • صنایع سرامیک های مصرفی
  • کوره های ساخت سیمان و آهک
  • کوره های زباله سوزی

4

انواع دیرگداز

دیرگدازها به لحاظ درجه دیرگدازی ، نوع مواد اولیه ، خاصیت شیمیائی ، نوع و شکل دیر گداز ، روش تولید و ترکیب شیمیائی به گروههای مختلفی تقسیم میشوند:

خاصیت شیمیایی درجه دیرگدازی ترکیب شیمیایی  
دیرگدازهای اسیدی:
مانند دیرگدازهای زیرکونیایی و مولیتی
دیرگدازهای دمای پایین:
( مخروط زگر بین 19 تا 28)
دیرگدازهای سیلیسی و شبه سیلیسی
دیرگدازهای کاربید سیلیسیمی
 
دیرگدازهای قلیایی:
مانند دیرگدازهای منیزیایی و دولومیتی
دیرگدازهای دمای متوسط :
(مخروط زگر بین 28 تا 30)
دیرگدازهای آلومینوسیلیکاتی
دیرگدازهای کرومیتی
 
دیرگدازهای خنثی:
مانند دیرگدازهای آلومینایی و
SiC
دیرگدازهای دمای بالا:
( مخروط زگر بین 30 تا 33)
دیرگدازهای منیزیایی
دیرگدازهای حاوی منیزیا
 
دیرگدازهای دمای بسیار بالا:
( مخروط زگر بین بزرگتر از 33)
دیرگدازهای کربنی/ گرافیتی
دیرگدازهای حاوی کربن/ گرافیت
 
دیرگدازهای زیرکونیایی و زیرکنی
دیرگدازهای حاوی زیرکونیا
 
دیرگدازهای عایق و بی شکل  
روش تولید نوع و شکل دیرگداز نوع مواد اولیه  
دیرگدازهایی که با پرس تولید شده اند دیرگدازهای شکل دار (آجر) دیرگدازهای رسی و آلومینوسیلیکاتی  
دیرگدازهایی که با اکستروژن تولید شده اند دیرگدازهای بی شکل (جرم ها، مواد پاشیدنی و کوبیدنی و ...) دیرگدازهای غیر رسی
(اکسیدی و غیر اکسیدی)
 
دیرگدازهایی که با پرس گرم تولید شده اند  
 
 
 

  • 3
  • 5
  • 6